Okyanusların büyük bir kısmı hala haritalandırılmamış durumda ve işte tam da bu yüzden, Seabed 2030 üzere projeler okyanus tabanını keşfetmek için çalışmaya devam ediyor.
Şu anda okyanus tabanının yalnızca dörtte biri haritalanabilmiş durumda. Bu oran küçük görünse de, 2017’de sadece yüzde 6’sı haritalanmıştı. Lakin bundan çok daha çarpıcı bir bilgi var: Yeni araştırmalara nazaran okyanusların çok derin kısımlarının yüzde 99,999’u beşerler tarafından hiç gözlemlenmemiş.
Derin okyanus, deniz düzeyinden 200 metreden (656 feet) daha derin olan tüm bölgeleri kapsıyor. Bu alanlar, gezegenimizin yüzde 66’sını oluşturuyor ve Dünya üzerindeki pek çok doğal süreç için hayati değere sahip olmalarına karşın, yeryüzündeki en az keşfedilmiş ve en az anlaşılan alanlar ortasında yer alıyor.
Okyanusların ne kadar keşfedilmemiş olduğunu anlamak için araştırma takımı, 14 ülkenin 120 Ekonomik Münhasır Bölge (EEZ) ve açık denizlerde gerçekleştirdiği 43.681 sualtı aracı seferini inceledi. Elde edilen datalara nazaran, bu keşifler sırasında en fazla 2.130 ila 3.823 kilometrekare (822 ila 1.476 mil kare) deniz tabanı görsel olarak gözlemlenmiş. Bu, toplam okyanus tabanının en fazla yüzde 0,001’i manasına geliyor.
Üstelik bu sayı bile genel durumu temsil etmekten uzak; zira bu seferlerin büyük kısmı ABD, Japonya ve Yeni Zelanda’ya 370 kilometre aralıktaki EEZ’lerde gerçekleştirilmiş. Fransa ve Almanya da dahil olmak üzere yalnızca bu beş ülke, keşiflerin yüzde 97’sinden fazlasını gerçekleştirmiş durumda.
100 bin yıl geçse de keşfedemeyeceğiz
Şu anki müşahede suratı ile yılda sırf 3 kilometrekare alan taranabiliyor. Bunun ne kadar küçük bir kıymet olduğunu anlatmak için şu karşılaştırmayı yapalım. Şayet 1.000 adet müşahede platformu kurulsa ve her biri tıpkı süratte çalışsa bile tüm deniz tabanını haritalamak 100.000 yıldan fazla sürerdi.
Araştırmacılar, bu amaca ulaşmak için otomasyonun kilit rol oynayabileceğini vurguluyor; zira maliyetleri büyük ölçüde düşürebilir. Bu, deniz tabanını haritalamanın birinci etapta daha uygun maliyetli hale getirilmesi gerektiği istikametindeki argümanla da örtüşüyor. Hasebiyle, kendi kendine deniz tabanını dolaşacak ve kayıt yapacak, gördüğü objeleri de tanıyacak yapay zekalı robotlara muhtaçlık var. Önümüzdeki periyotta şayet devletler birbirleriyle savaşmaya daha az güç harcayıp bilimsel projelere kaynak ayırırlarsa, gelecekte bir gün dünyanın okyanuslarını tam manasıyla keşfetmiş olacağız.