İnsan uyku alışkanlıkları, bilim dünyasını her vakit şaşırtan özellikleriyle dikkat çekiyor. Birçok kişi için ülkü gece uykusu 7-9 saat ortasında görülürken, hayli az bir insan kümesi ise yalnızca dört saatlik bir uykuyla mucizevi bir biçimde dinç ve enerjik başlıyor güne.
Kaliforniya Üniversitesi San Francisco araştırmacıları, bu harika uyku deseninin arkasında genetik bir sırrın yattığını keşfetti. “SIK3-N783Y” ismi verilen spesifik bir mutasyon, kimi bireylerin insan fizyolojisinin bilinen sonlarını aşmasına imkan sağlıyor.
Laboratuvar çalışmalarında, tıpkı genetik değişikliğe sahip deney farelerinde de benzeri sonuçlar gözlemlendi. Bu genetik modifikasyona sahip fareler, standart fare kümelerine kıyasla 30 – 54 dakika daha az uykuyla toparlanabiliyor.
Süper Uyuyanların sırrı ne?
Süper Uyuyanlar olarak isimlendirilen bu harika bireyler, bedenlerinin uyku işlevlerini harikulâde bir süratte tamamlayabilme yeteneğine sahip. Uykunun temel fonksiyonları olan hücresel tamir, toksinlerden arınma, hafıza güçlendirme üzere süreçleri çok daha kısa müddette gerçekleştirebiliyorlar.
En şaşırtan ayrıntı ise, bu bireylerin uyku yoksunluğunun tipik olumsuz tesirlerinden muaf olması. Halbuki olağan insanlarda uzun vadeli az uyku unutkanlık, zihinsel yorgunluk, kalp hastalığı riski, diyabet mümkünlüğü üzere önemli sıhhat sıkıntılarına yol açabilirken, üstün uyuyanlar bu risklerin dışında kalıyor.
Bilimsel keşfin potansiyel etkileri
Araştırmacılar, bu genetik araştırmaların uyku bozukluklarının tedavisinde ihtilal yaratma potansiyeline işaret ediyor. Şu ana kadar kısa uyku tertipleriyle ilişkilendirilen beş gen tespit edildi ve SIK3 geni bunların en umut verici olanı olarak öne çıkıyor.
Bilim insanları, bu gen üzerinde çalışarak gelecekte daha verimli uyku modelleri, kısa müddette daha fazla dinlenme, uyku bozukluklarına yönelik yenilikçi terapiler geliştirebileceklerini öngörüyor.
Uyku gereksiniminin ferdi farklılıkları, bilim insanlarını daima olarak şaşırtmaya devam ediyor. Her ne kadar birçok yetişkin için 7 – 9 saatlik uyku öneriliyor olsa da, bu araştırma tek bir “doğru” uyku formülü olmadığını bir defa daha kanıtlıyor.
Süper uyuyanların genetik özellikleri, insan fizyolojisinin ne kadar esnek ve ahenk sağlayabilen bir sistem olduğunun çarpıcı bir ispatı niteliğinde. Gelecekteki araştırmalar, tahminen de hepimizin daha verimli ve kaliteli uyku tecrübeleri yaşamasının yolunu açacak.
